İstanbul’un artık “İyi Bir Yeri” var!
İYİ (İnsanca Yaşam İçin) Sosyal Koopertif Girişimi, Türkiye’ye kapılarını “İYİ BİR YER” de açıyor.
Ruh sağlığı ve sosyal hizmet alanında yolları kesişen bir ekip tarafından, merkezi Hollanda’da bulunan Enik İyileşme Koleji desteğiyle, Türkiye genelinde oluşturulması planlanan İYİ Sosyal Kooperatif Girişimi, ilk pilot oluşumunu İstanbul’da gerçekleştirecek.
Son 50 yıldır ruh sağlığı ve engellilik alanlarında dünya çapında büyük gelişmeler yaşanıyor. Günümüzde birçok Avrupa ülkesi kurum odaklı tıbbi model yerine, (hastane, klinik, rehabilitasyon merkezleri vb.) kişisel gelişim ve sosyal tedavi modeli olarak geliştirilen, Topluluk Temelli İyileşme Yönelim Hizmetlerini temel ilke olarak kabul görüyor ve uyguluyor.
Hollanda’nın Utrecht şehrinde 2015 yılında açılan Enik İyileşme Koleji örnek alınarak, ülkemizde de hizmet vermesi planlanan İYİ Sosyal Kooperatif Girişimi, ruhsal sorun ve madde bağımlılığı yaşayan bireylerin kendi kendisinin doktoru olma konusunda iyileşme ve toplum içinde bağımız yaşam alanları oluşturabilmelerini mümkün kılıyor.
Enik İyileştirme Koleji kurulduğu günden itibaren ruhsal sorun yaşayan ve madde bağımlısı olan bireylere kendilerini iyileştirerek gelişebilme imkânı sunuyor.
Türkiye’de kurulacak olan merkezde ise, ruh sağlığı sorunu yaşayan bireylerin, zihinsel ve fiziksel özelliklerinden kaynaklanan engelli konumları, kendi iyileşme yolculuklarında esas kişi olmalarını gerekli kılıyor. Burada amaç ruhsal zorluk yaşayan kişilerin hastaneye ya da kurumlara kapatılması yerine; toplum içinde herkes gibi üretime katılmak suretiyle hür ve bağımsız bir yaşama adım atmasına yardımcı olabilmek.
Dünya genelinde ülkelerin sağlık bütçelerinin %5’i ruh sağlığı hastalarına ayrılıyor. Bu durum ruh sağlığının ciddiye alınmadığının bir göstergesi. İnsanlar hayatları boyunca stresle baş etmek zorunda kalıyor ve uzun yıllar ilaç kullanarak sağlıklarını yitiriyorlar.
İstanbul’da İYİ BİR YER ismiyle açılacak olan İYİ Sosyal Kooperatif Girişimi, insanların iyileşme yeteneklerine ve kendi güçlerine inanan bir temel üzerine oturuyor. Uygulayacağı Akran Desteği sistemiyle akıl hastalığı veya bağımlılık nedeniyle kişisel deneyimlere sahip olan ve daha ileri iyileşmeler için çalışmak isteyenlere yönelik bir iyileşme akademisi olarak hizmet verecek.
İYİ Sosyal Kooperatif Girişimi’nin kullanacağı yöntemler, iyileşme, güçlendirme ve akran desteği kavramlarını öne çıkartıyor. Ayrıca süreç içinde Kulüp Evi modeli, akran odaklı organizasyonlar, koordinasyon ve açık diyalog ile ilgili iç görüler gibi etkinliklerde uygulamaya alınacak.
İYİ BİR YER kapısını çalan herkesi kabul ediyor ve yargılamıyor. Toplumdan dışlanmış ya da dışlanmış hisseden, ruhsal zorluklarla karşı karşıya kalan kişiler için kendileri olabilecekleri güvenli bir yer yaratıyor.
Akran, geçmişinde zorluk yaşamış ya da hala devam eden ve bu zorluklarla başa çıkma yollarını keşfederken bir şekilde ruh sağlığı ve sosyal hizmet sisteminin içerisine girmiş kişiler olarak tanımlanıyor. Bu kişiler kendi deneyimlerini paylaşarak, çevrelerinde bulunan benzer deneyimler yaşamış kişileri dinleyerek onlara manevi destekte bulunuyorlar. Amerika’da ve birçok Avrupa ülkesinde 30 yıldır sağlıkla ilgili çeşitli alanlarda uygulanan akran desteği sistemi, toplumun iyileşmesi adına önemli katkılar sunuyor.
Tedavinin en önemli unsuru akran desteği
Akran desteği sisteminin başarılı olması ve süreklilik arz etmesi bakımından çalışanların bazı temel değerlere sahip olması gerekiyor. Çünkü bu değerler bütünü tedavi sürecinin en önemli unsurlarını oluşturuyor. Bunlar: Gönüllü katılım, hak temellilik, açık fikirlilik, kişilerin kendi adına karar vermelerini desteklemek, deneyimlerini açıkça paylaşabilmek, farklı dünya görüşlerini ve değerleri kabul edici olmak; iyileşme sürecindeki hastalara her anlamda saygı duymak, duygusal ve cinsel gözle bakmamak gibi başlıklar, akran desteği sisteminde en çok önem verilen değerler arasında yer alıyor.
Bu hastalığı yaşayan tek ben değilim!
İYİ Sosyal Kooperatif Girişimi, ruh sağlığını toplum temelli bir yaklaşımla ele alıyor. Tedavi sürecinin başarılı olabilmesi için ilk adım, zorluk yaşayan kişilerin diğer zorluk yaşayanlarla konuşuyor olması. Böylece; “Bu zorluğu yaşayan tek ben değilim.” Düşüncesi bireyler tarafından algılanıyor ve iyileşme süreci hızlanıyor.
Bu proje çok önemli ve desteğe ihtiyacı var!
Zorluk yaşayanlara iyi bir tedavi ortamı sağlayabilmek adına gerekli teknik donanım ve fiziki bir yapıya sahip olunması gerekiyor. Bunun için kurucu ekip gerekli bağış kampanyalarını internet ve sosyal medya üzerinden gerçekleştiriyor. Türkiye’de bir ilk olan İYİ Sosyal Kooperatif Girişimi’ni desteklemek isteyenler aşağıdaki linklere girerek bağışta bulunabilirler.
https://fongogo.com/Project/iyilesmek-icin-iyi-bir-yer-2
https://www.facebook.com/iyisosyalkooperatifgirisimi/
https://www.instagram.com/iyisosyalkooperatifgirisimi/
Fotoğraf ve Haber Özgür Cobutoğlu, TATV İstanbul Yapım Koordinatörü
